HAKSAV HAKİMLER VE SAVCILAR DERNEĞİ
22 Ekim 2024 Salı günü sabah vaktinden başlamak üzere Türkiye genelinde altı saati aşkın bir süre boyunca Ulusal Yargı Ağı Projesine (UYAP’a) hâkim, Cumhuriyet savcısı ve adli personel ekranlarından erişim sağlanamamıştır.
Bilindiği gibi UYAP; hâkim, cumhuriyet savcısı ve adli personel arayüzleri genel internet erişimine açık olmayıp Adalet Bakanlığınca adliye binalarına sağlanan masaüstü bilgisayarlarla yerel ağ, yanı sıra hâkim ve Cumhuriyet savcılarına altı yıllık periyodlarla verilen, modifiye bir işletim sistemine sahip dizüstü bilgisayarlarla VPN (virtual private network – sanal özel ağ) üzerinden erişilebilen kapalı veya yarı kapalı bir sistem konumundadır. Dolayısıyla UYAP sisteminin DDoS (distributed denial of service – dağıtık hizmet engelleme) vb. siber saldırılara doğrudan doğruya açık olmadığı, anılan tarihte ve daha öncesinde yaşanan olağandışı hizmet kesintilerinin öncelikle altyapı kaynaklı olduğu değerlendirilmektedir.
Yine bilindiği gibi olağan hizmet kesintilerine ilişkin olarak https://portal.uyap.gov.tr adresinde kullanıcılar bilgilendirilmekte ancak olağandışı kesinti zamanlarında deyimi yerinde ise bir karartma pratiği tercih edilerek hâkim, Cumhuriyet savcısı ve adli personele hızlı ve doğru bilgi akışı yapılmamaktadır. Bu durum, bilhassa, adliyelerde duruşmalar için sıklıkla tercih edilen Salı ve Perşembe günleri yaşandığında yalnızca hâkim ve Cumhuriyet savcılarının değil duruşma ya da Cumhuriyet savcısı önünde ifade/şikayet işlemleri için adliyelere gelen ilgililerle, avukat meslektaşlarımızın da günlük iş, plan ve rutinlerinin aksamasına yol açmaktadır. Dahası muhtemeldir ki hemen her kullanıcı sisteme bir an önce bağlanabilmek için defaatle deneme yaptığından ötürü istenmeden de olsa sunucuların aşırı ve gereksiz biçimde meşgul edilmesi gibi bir soruna yol açılmaktadır.
Bu nedenle Hâkimler ve Savcılar Derneği olarak gelecekte yaşanması muhtemel olağandışı kesintiler için Adalet Bakanlığı yetkililerini, UYAP sistemiyle ilgili altyapısal bir sorun varsa ivedilikle gerekli yatırımları yapıp tedbirleri almaya, ayrıca yargı erkini birinci elden kullanan hâkim ve Cumhuriyet savcısı meslektaşlarımızı düzenli ve hızlı biçimde bilgilendirmeye ve şayet genel bilgilendirme yapılması usulünden siber güvenlik vb. sebeplerle imtina ediliyorsa söz konusu bilgilendirmeleri adalet komisyonları eliyle yapmaya davet ediyoruz.
Bir başka değinmek istediğimiz konu ise planlanmış güncellemelerin özellikle Cumartesi-Pazar günleri gece saatlerinde yapılmasında fayda olduğunu düşünüyoruz. Ayrıca UYAP ile ilgilenen personelin UYAP’ın düzenli çalışıp çalışmadığını kontrol etmek için Devlet memuru mesaisiyle değil, 24 saat nöbet usulü ile çalışmasını, sistemde bir aksama olması halinde sisteme müdahale etmek için sabah mesaisinin başlamasını beklemek yerine gece geç saatlerde olsa bile anında müdahale etmesi gerektiğini düşünüyoruz.
Adalet hizmetlerini hızlandırmak istiyorsak hâkimin, savcının karar verme sürelerini kısmak ve aşırı iş yüklemek yerine işe önce UYAP’ın sağlıklı çalışmasını sağlamaktan başlamalıyız.
